Vroeger was ik altijd verward als mensen vertelden hoe geweldig de Bitcoin-whitepaper was – Engels + vakjargon, dat schrikt echt af.

Pas vorige maand heb ik met moeite de originele tekst doorgeploegd, en toen ontdekte ik dat dit ding helemaal geen academisch paper is, maar gewoon een 'verdrijvingsbrief' van Satoshi Nakamoto aan de hele mensheid: banken, Alipay, WeChat en al die tussenpersonen, bereid je voor op werkloosheid.

Het hele artikel draait om drie vragen die gewone mensen het meest bezighouden:

1. Hoe kun je online geld overmaken zonder bank en zonder dat je bedrogen wordt?

In de echte wereld maak je 100 yuan over naar een vriend, en de bank noteert het en trekt het af.

Maar op internet zijn digitale munten gewoon een reeks nullen en enen, kopiëren en plakken is zo gebeurd – hoe bewijs je dat ik hetzelfde geld niet nog een keer uitgeef?

Het antwoord van Satoshi Nakamoto is absurd eenvoudig: trek de hele wereld in één Excel-tabel, wie aan wie overmaakt, hoeveel er overblijft, alles openbaar opgeschreven, en iedereen houdt je in de gaten.

Die tabel heet de blockchain. Wil je stiekem een transactie wijzigen? Sorry, dan moet je tegelijkertijd dezelfde tabel aanpassen op tienduizenden computers in tientallen landen.

Gefeliciteerd, je bent nu moeilijker te verslaan dan de Federal Reserve.

2. Wie houdt die tabel bij? Dat kan toch niet voor niks?

Satoshi Nakamoto had weer een geniaal idee: laat iedereen ervoor vechten om het bij te houden.

Hij ontwierp een super moeilijke wiskundig vraagstuk (SHA256-hash), wie het het eerst oplost, krijgt het recht om de volgende pagina van de tabel bij te houden, en krijgt er een vers gemunte bitcoin als loon bij.

Dat heet mining.

Nog erger: als je oude records wilt vervalsen, moet je dat vraagstuk vanaf de pagina die je wilt wijzigen helemaal opnieuw oplossen tot het einde, en nog sneller dan alle eerlijke mensen ter wereld bij elkaar.

Geen genoeg rekenkracht? Dan maar braaf zijn.

16 jaar later, en nog niemand heeft het gedaan – dat is waarom het zo briljant is.

3. Hoe zit het met mobiele gebruikers? Kan niet iedereen honderden gigabytes aan tabellen downloaden, toch?

Satoshi Nakamoto had dat al voorzien, hij creëerde twee 'vereenvoudigde versies':

  • Lichte knoop (SPV): je hoeft alleen de 'kop' van elke pagina op te slaan, wil je controleren of een betaling is uitgegeven, vraag dan gewoon bewijs aan anderen, in seconden geregeld;

  • Merkle-boom: duizenden transacties op een pagina comprimeren tot een 'wortel' van 32 bytes, bespaart ruimte en voorkomt vervalsing.

In 2008 al nadenken over opslagproblemen voor mobiele portemonnees – wat noem je dat? Dat noem je dimensionale dominantie.

Mijn grootste gevoel na het lezen:

De Bitcoin-whitepaper is nooit briljant vanwege de technische details, maar omdat het 'vertrouwen', het duurste goed in de menselijke samenleving, met wiskunde gewoon wegvaagde.

Vroeger moest je banken en Alipay smeken voor een overboeking, nu hoef je alleen maar te geloven dat een wiskundig vraagstuk nooit volledig oplosbaar is.

In de afgelopen tien jaar proberen 99% van de altcoin-whitepapers 200 pagina's vol te proppen met grafieken, formules en roadmaps, maar ze leggen niet eens uit 'wie voorkomt dat ik ervandoor ga'.

En Satoshi Nakamoto met 9 pagina's papier, sloopt de wereldwijde betaalmiddelen, en deelt de oplossing gewoon open source. Echt één woord: episch.

Dus, laat je niet meer afschrikken door 'ik snap de whitepaper niet'. Zoek een vereenvoudigde Chinese versie (of kijk direct naar mijn mindmap hieronder), in een half uur snap je het. Zodra je het snapt, kun je die nieuwe projecten die schreeuwen 'Bitcoin omverwerpen' met één blik onderscheiden: wie blaast hot air, en wie doet echt werk.